U-Prevent: hulpmiddel voor gedeelde besluitvorming bij hart- en v (2024)

Jannick Dorresteijn, internist-vasculair geneeskundige aan het UMC Utrecht, over deze keuzehulp voor in de spreekkamer

Wat was de aanleiding voor dit implementatieproject?

‘In het voorafgaande project hebben we met internationale data van honderdduizenden patiënten een methode ontwikkeld om bij individuele patiënten het verwachte effect van medicatie te voorspellen. Het is ons gelukt gegevens over gemiddelde effecten met algoritmen te vertalen naar bruikbare informatie voor in de spreekkamer. Dat is relevant voor de gedeelde besluitvorming over de behandeling. Met de implementatiesubsidie hebben we vervolgens een e-health-tool ontwikkeld: deinteractieve website U-Prevent. Die tool is bedoeld voor de huisartsenpraktijk en voor medisch en verpleegkundig specialisten in de tweede lijn.’

Hoe hebben jullie U-Prevent geïmplementeerd?

‘De site is in 2018 online gegaan. Hij is openbaar toegankelijk, gratis en zowel in het Nederlands als het Engels. Er was veel media-aandacht voor, tot aan de opening van het NOS Journaal aan toe. Voor vakgenoten hebben we nascholingen georganiseerd en met mijn collega en mede-initiatiefnemer, Frank Visseren, ben ik alle relevante symposia afgegaan. Niet alleen die van internisten, maar ook van cardiologen, verpleegkundig specialisten en huisartsen. Wat helpt is dat U-Prevent is opgenomen in de multidisciplinaire richtlijn cardiovasculair risicomanagement, die in 2019 is vernieuwd.’

Hoe zijn de reacties van gebruikers?

‘U-Prevent wordt heel goed ontvangen. We hebben elke werkdag zo’n 600 unieke bezoekers. We bevragen een multidisciplinair gebruikerspanel regelmatig en de reacties zijn enthousiast. Uit het panel komt de wens om U-Prevent te integreren in de elektronische patiëntendossiers en de huisartsinformatiesystemen, zodat gegevens van daaruit automatisch ingeladen kunnen worden. Hier werken we nu aan met ondersteuning vanuit deNederlandse AI Coalitie. U-Prevent moet een van de eerste tools worden die deze coalitie gaat opschalen. We willen het bereik ook verbreden naar heel Europa. Dat doen we samen met de European Society of Cardiology (ESC), de Europese wetenschappelijke vereniging van cardiovasculaire specialisten. Er is een Europese variant onder de naam: ESC CVD risk calculation-app.’

De gesprekken met de patiënt worden anders, met meer focus op de vraag: wat wil jij het liefst? En: wat is voor jou het belangrijkst? Zo word je als dokter veel meer een coach, in plaats van degene die zogenaamd alles weet.

Hoe zit het met de structurele borging?

‘Dat is een belangrijk vraagstuk waar veel zorgvernieuwers tegenaan lopen. Bij borging heb je met veel verschillende aspecten te maken: het onderhouden van de software, de CE-markering die nu ook verplicht is voor e-health-applicaties, het waarborgen van privacy en veiligheid, en de wetenschappelijke doorontwikkeling. We hebben gekozen voor een samenwerking met ORTEC, die het technische deel, de veiligheid en de CE-markering doen. Zo kunnen wij ons concentreren op de wetenschappelijke doorontwikkeling. Een mooi samenwerkingsmodel waarin iedereen doet waar ie goed in is.’

Wat betekent U-Prevent voor de behandelrelatie?

‘Het idee is voortgekomen uit de spreekkamer en daar pas ik het nu als arts ook zelf toe. De behandelrelatie verandert er zeker door, want U-Prevent stelt de patiënt in staat om zelf mee te beslissen. Dat geeft hem of haar veel meer eigenaarschap. De gesprekken worden anders, met meer focus op de vraag: wat wil jij het liefst? En: wat is voor jou het belangrijkst? Zo word je als dokter veel meer een coach, in plaats van degene die zogenaamd alles weet.’

Zijn er nog meer positieve effecten?

‘Je komt tot medicatie op maat en voorkomt overbodig medicatiegebruik. Zo kun je de meest intensieve risicofactorbehandeling inzetten bij de mensen die er echt baat bij hebben. Ook de kosteneffectiviteit gaat omhoog. Binnenkort publiceren we een onderzoek over de effecten van voorspellingen. Het blijkt dat patiënten minder onzeker worden over het resultaat van hun keuze, welke die ook is. Of ze nu van bepaalde medicijnen meer of minder willen gebruiken, ze zijn er meer van overtuigd dat het voor hen de goede keuze is.’

Heb je nog lessen rond samenwerking?

‘Deel je successen steeds met alle anderen. Dit is begonnen met een leuk idee in Utrecht, maar inmiddels is het van iedereen.’

Tekst:Marc van Bijsterveldt
Foto: Jannick Dorresteijn, internist-vasculair geneeskundige aan het UMC Utrecht